ЧIехи жезва
Россиядин Псков вилаятдин Печора районда авай «Лезги» тIвар алай хуьр къвердавай чIехи жезва. Чкадин агьалийри лугьузвайвал, им алатай асирда лезгийри кутур хуьр я. Ина 60 кьван лезги хизанар авай. Гуьгъуьнлай саки вири лезги хизанар инай куьч хьана. Лезги хуьр райондин кефер пата, Облех хуьруьн чапла пата экIя хьанва. Печора шегьердай иниз 15 километрдин рехъ я. 2005-йисалди и хуьр Печора волостдик акатзавай ва ина чкадин агьалийрикай 41 кас яшамиш жезвай.
Гила хуьруьз са шумуд лезги хизан хтанва. Абурун кьадар йис-сандивай пара жезва. Лезгийри печоравийрихъ галаз санал хуьр авадан ийизвай крар кьилиз акъудзава, хайи чIални хайи адетар хуьз алахъзава.
Чилин кIаник яд
И мукьвара чилин кIане, 700 километр кьван деринра цин гзаф чIехи игьтиятар авайди чир хьанва. И игьтиятар дуьньядин океанрин ятарилай пудра пара я. ЦIийи делилрай аквазвайвал, чи планетада яд Ракъинин системадин вилик финин лап фад алукьай вахтара арадал атана. Делилри гьакIни ихьтин фикирдал гъизва: Чилин кIаник икьван цин игьтиятар хьаначиртIа, миллиард йисара дуьньядин океанрин ятар гьа са къайдада амукьдачир.Деринра авай ятар винел акъатнайтIа, чи планетадал яд акьалтдай.
Хуьруь чешне къалурзава
Дагъустандин Ахцегь райондин Луткун хуьруьн агьалияр хайи чIалални медениятдал гзаф рикI алай, чи адетар авайвал хуьзвайбур я. Са шумуд йис инлай вилик хуьре гьа ина дидедиз хьанвай машгьур карчи Жигерхан Сулейманован такьатралди жегьилар паталди «Самур» тIвар ганвай комплекс кардик кутунай. Ина 700 чкадин чIехи зал, шагьматдинни бильярддин акъажунар кьиле тухун патал залар, жегьилрин клуб, мехъеррин мярекатар патал герек тир шейэр маса гудай салонар, са гафуналди, жегьилрин тIалабунрив кьадай вири жуьредин къулайвилер арадал гъанва.
Республикадин кьилин шегьредин мукьув эцигнавай комплексдикай пуд райондин-Ахцегь, Докъузпара ва Рутул районрин агьалийри менфят къачузва.
Луткундал кьиле физвай аваданвилерикай гила къунши хуьрерин ва районрин карчийрини чешне къачузва. Эхиримжи йисара и районрин хуьрера са шумуд медениятдин карханаяр кардик кутунва ва алай вахтунда и кар давамарзава.
